1. Khu du lịch Pác Bó Cao Bằng ở đâu?

Khu du lịch Pác Bó – Cao Bằng nằm trên địa bàn thuộc xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng – một tỉnh thuộc vùng núi phía Bắc nước ta, từ thành phố Cao Bằng phải đi quãng đường khoảng 50km mới tới được hang, nơi đây sát với biên giới với Trung Quốc, cũng là mốc km đầu tiên của con đường huyết mạch Hồ Chí Minh. Khu di tích tọa lạc giữa những cánh rừng già của núi rừng đại ngàn Việt Bắc, xung quanh có những bản làng của người dân tộc thiểu số. 

Khung cảnh Pác Bó (Ảnh:Internet)

Cảnh quan thiên nhiên khu du lịch Pác Bó - Cao Bằng có cụm di tích khu vực đầu nguồn bao gồm: hang Pác Bó, suối Lê Nin, núi Các Mác cùng các điểm lưu niệm như nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh, cụm di tích Kim Đồng, cụm di tích Khuổi Nặm.

2. Khu du lịch Pác Bó gắn liền với lịch sử dân tộc

Sáng ra bờ suối, tối vào hang,

Cháo bẹ, rau măng vẫn sẵn sàng.

Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng,

Cuộc đời cách mạng thật là sang.

(Tức cảnh Pác Bó - Hồ Chí Minh)

Khu di tích lịch sử Pác Bó là nơi nổi tiếng gắn liền với các câu chuyện về Bác Hồ. Một chuyến đến thăm khu di tích lịch sử Pác Bó, du khách vừa được ngắm cảnh đẹp thơ mộng, tận hưởng không gian trong lành khoáng đạt nơi núi rừng Việt Bắc, vừa có dịp hiểu hơn về cuộc đời bình dị mà vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Khu di tích Pác Bó (Ảnh: sưu tầm)

Khu di tích lịch sử Pác Bó là nơi đón Chủ tịch Hồ Chí Minh trở về Tổ quốc trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng sau 30 năm bôn ba ở nước ngoài; cũng là nơi đã gắn liền với giai đoạn lịch sử đặc biệt quan trọng của cách mạng Việt Nam và cuộc đời hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh giai đoạn 1941 - 1945, thời kỳ chuẩn bị Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước.  Tại nơi đây chúng ta cảm nhận được khí thế kháng chiến, tinh thần yêu nước toàn thể dân tộc ta. Chính nơi đây đã khởi nguồn cho Bác con đường cách mạng lý tưởng và đúng đắn, khơi dựng lên phong trào cách mạng đầy lớn mạnh và từng bước đánh đuổi thực dân Pháp. Sự tồn tại của khu di tích là minh chứng rõ ràng và cụ thể nhất cho những năm tháng gian khó mà hào hùng, khẳng định truyền thống cách mạng của dân tộc ta.

3. Những địa điểm tham quan tại khu du lịch Pác Bó

3.1. Hang Pác Bó

“Pác Bó” theo tiếng địa phương là “miệng nguồn”, “Cốc Bó” là “đầu nguồn”. Pác Bó là tên địa danh - là khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Pác Bó, còn Cốc Bó là tên hang của đầu nguồn và chính là hang mà Bác Hồ đã ở đây. Như vậy, hang Cốc Bó nằm trong địa danh làng Pác Bó chứ không phải là hang là Pác Bó. Tuy nhiên, người ta vẫn thường gọi là hang Pác Bó vì sự thuận tiện cũng như dễ nhớ.

Hang Pác Bó (Ảnh: Bảo tàng Hồ Chí Minh)

Hang Pác Bó rộng khoảng 80 mét vuông, cửa hang rất nhỏ, chỉ có một người đi vừa. Khi đi vào cửa hang, sẽ nhìn thấy dòng chữ 08/02/1941 do Bác Hồ khắc lên nhằm đánh dấu ngày tới đây. Trước cửa hang có một con suối lớn chảy ngầm từ trong núi đá ra. Quanh năm dòng nước xanh róc rách chảy hòa trong tiếng chim ca gió thổi. Quang cảnh trước cửa hang khá rộng rãi, thoáng đãng. Đi qua những tảng đá nhám rêu phong, nơi Bác từng ngồi làm việc và câu cá, sẽ đến một chiếc cầu gỗ bắt ngang qua cửa khe Pác Bó. Hiện tại, di tích lịch sử này vẫn còn lưu lại những tài liệu  rất quan trọng trong hang.

Phía trong hang Pác Bó nơi Bác làm việc (Ảnh: Trọng Đạt)

3.2. Suối Lê Nin

Đến Cao Bằng không thể bỏ lỡ suối Lê Nin. Trước đây, suối Lê Nin được người dân địa phương gọi là Khuổi Giàng với ý nghĩa “suối trời”. Sau này, khi chủ tịch Hồ Chí Minh trở về và làm việc tại hang Pác Bó, Bác đã đặt tên cho dòng suối trong xanh như ngọc này là suối Lê Nin. Nơi đây được ví là tiên cảnh bởi có dòng nước xanh ngọc tự nhiên, hiền hoà có thể nhìn xuống tận đáy với những viên sỏi nhỏ nhắn cùng đàn cá bơi lội tung tăng vô cùng vui mắt. 

Suối Lê Nin xanh mát (Ảnh: PYS Travel)

Mỗi du khu khách tới đây đều đắm mình trong vẻ đẹp vô thực này, chỉ muốn chạm tay xuống tấm gương xanh mát kia để xem nó có tồn tại thật không. Đặc biệt, khi được nắng chiếu xuống, màu xanh của suối Lê Nin lấp lánh tựa như một dải lụa mềm mại uốn lượn quanh núi rừng Pác Bó. Cùng với núi rừng hoang sơ, hùng vĩ nơi đây, suối Lê Nin đã giúp tô điểm cho bức tranh thiên nhiên Cao Bằng thêm kì ảo hơn. 

Du khách check in bên suối Lê Nin (Ảnh: Cừu Bé)

3.3. Núi Các Mác

Sát dòng suối Lê Nin  yên bình là ngọn núi Các Mác hùng vĩ. Đây là một ngọn núi có rừng cây xanh tốt với địa thế vừa thông thoáng mà vừa bí mật. Người sống bên trong có thể dễ dàng nhìn ra bên ngoài nhưng người bên ngoài thì không thể nhận biết bên trong. Với vị thế như vậy, núi Các Mác không chỉ có giá trị lịch sử to lớn mà còn là một chốn sơn thủy hữu tình tuyệt đẹp. 

Núi Các Mác (Ảnh: Internet)

Núi Các Mác sở hữu những vách đá lớn, những bãi cỏ xanh rờn, những bụi cây dại um tùm cùng với nhiều cây rừng cổ thụ xum xuê leo qua những đoạn đá sỏi khiến cho không khí vô cùng mát mẻ, trong lành. Dưới chân núi, phía bên ngoài hang chính là địa điểm trước đây Bác thường nấu cơm. Dọc theo con đường đá từ sông Lênin du khách đi tour du lịch Thác Bản Giốc sẽ được nhìn thấy vườn trúc trước đây Người từng trồng. 

3.4. Cụm du lịch Khuổi Nặm

Khuổi Nặm cách hang Pác Bó khoảng một cây số. Đường quanh co men theo chân núi, càng đi càng dốc lên. Được biết, đường vào lán xưa kia chỉ là một lối mòn cheo leo, nay được mở rộng hơn và lát đá cho tiện đi lại. 

Lán Khuổi Nặm nằm ngay cửa rừng, bên dòng suối nhỏ, dưới gốc cây um tùm. Do nơi dựng lán có dòng suối nên gọi là lán Khuổi Nặm (theo tiếng Tày, Nùng, Khuổi Nặm nghĩa là suối nước). Căn lán nhỏ làm theo kiểu nhà sàn của người Tày, rộng khoảng 12 mét vuông, mái lợp tranh, vách được ken bằng lá cáp tao. Sàn được lát bằng những khúc cây rừng. Trên sàn có kê một tấm ván để làm bàn làm việc của Bác. 

Lán Khuổi Nặm (Ảnh: Internet)

Quanh lán Khuổi Nặm còn có nhiều di tích khác ghi dấu những tháng ngày Bác Hồ ở đây. Cách lán không xa vẫn còn dấu tích vườn rau của Bác. Hằng ngày, Bác lại ra đây cuốc đất, vun xới chăm bón cho rau, vừa để có cái cải thiện bữa ăn hằng ngày vừa là để thư giãn. 

3.5. Một số địa điểm tham quan khác 

Du khách có thể ghé thăm gồm có: Mộ Kim Đồng nằm ở phía chân núi Tèo Lộc – Nà Mạ, là nơi tưởng nhớ đến người anh hùng Kim Đồng. Mộ được xây tường rào xung quanh, bên cạnh là mộ mẹ Kim Đồng, tượng đài và bức tường nghệ thuật được đặt ở phía sau mộ thể hiện ý nghĩa 14 mùa xuân của anh. Cụm di tích còn có hang Nộc Én – nơi Anh được Bác giao nhiệm vụ thông tin liên lạc cho cách mạng và Pò Đoi – Thoong Mạ – Đội Nhi đồng cứu quốc được thành lập tại đây.

Mộ  người anh hùng Kim Đồng (Ảnh: Amazing Vietnam)

Cụm di tích Bó Bẩm: có nhà ông Dương Văn Đình – nơi chủ tịch Hồ Chí Minh thường xuyên nói chuyện với nhân dân về cuộc sống cực khổ khi mất nước và tuyên truyền về cách mạng. Hang Đầu Hổ, suối Lênin và núi Các Mác là nơi người dân Cao Bằng tổ chức lễ truy điệu cho Bác.

Cột Mốc 108: nay đổi là cột mốc 675 là một trong tổng số 314 cột mốc biên giới giữa Việt – Trung xưa. Nó được làm từ đá tảng nguyên khối, có hình bầu dục và cao khoảng 70cm, trên cột mốc có khắc chữ bằng tiếng Pháp và Trung.

Cột mốc 108 (Ảnh: caobang.tv)

Các hang: hang Lũng Lạn, hang Ngườm Vài. Và còn có nền nhà ông Lý Quốc Súng – là ngôi nhà Bác ở khi mới trở về nước; Nền nhà ông La Thành là một trong những cơ sở cách mạng quan trọng ở thời kỳ tiền khởi nghĩa. Đây cũng là nơi tiếp đón các đại biểu đến dự Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 8.

Ngoài các điểm di tích ngoài trời, du khách có thể dâng hương tại ; tham quan nhà trưng bày để hiểu rõ hơn về phong trào cách mạng của Cao Bằng, cũng như quá trình lãnh đạo cách mạng của Bác sau khi trở về nước thông qua lời thuyết minh của hướng dẫn viên tại Khu di tích.

Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh  (Ảnh:Báo Dân tộc và Phát triển) 

Nhà trưng bày Khu di tích Quốc gia đặc biệt Pác Bó (Ảnh: haquang.vn)

Với cảnh quan thiên nhiên mang nét sơn thuỷ hữu tình cùng bao dấu ấn lịch sử, gắn bó với cuộc đời Cách mạng của Bác, chắc chắn khu du lịch Pác Bó là địa điểm nhất định phải ghé thăm khi đến Cao Bằng.

Một số tour du lịch Cao Bằng hiện có ở PYS Travel:

Tour Cao Bằng - Bắc Kạn 3 ngày 2 đêm

Tour Thác Bản Giốc 4 ngày 3 đêm